निवडक मराठी गद्य V- सराव

Tutorial questions १) छत्रपती शिवाजी महाराज यांनी जिवाजी विनायकास पत्राद्वारे कर्तव्याची जाणीव कशाप्रकारे करून दिले आहे ते लिहा. २) बखर कार मल्हार रामराव चिटणीस यांनी दुतांचे अचारसहिता कशाप्रकारे बखरीतून मांडली ते लिहा. ३)स्वामी विवेकानंद यांनी धर्म आणि विज्ञान यांची जोड कशा प्रकारे विशद केली ते धर्म आणि विज्ञान पाठाच्या आधारे लिहा. ४) आ. ह. साळुंखे यांनी प्रा. श्रीनिवास दीक्षित यांनी घेतलेल्या आक्षेपाला कसे उत्तर दिले विशद करा. ५) आदिवासी समाजाला शिक्षणासाठी कराव्या लागणाऱ्या यातायतीचे वास्तव चित्रण 'शिक्षणाच्या प्रवाहात' या पाठातून कसे व्यक्त होते ते लिहा. ६) आपल्या स्व-कथनातून डॉ. अभय बंग यांनी हृदय रोगाची कारणे व त्याच्या निराकरणासाठी सांगितलेल्या बाबींचा परामर्श घ्या. ७) इंद्रजित भालेराव यांनी कृषी संस्कृतीतील सांगितलेले अनुभव तुमच्या शब्दात लिहा. ८) गंगाप्रसाद अग्रवाल यांचे कार्य थोडक्यात लिहा. वस्तुनिष्ठ प्रश्न १.छत्रपती शिवाजी महाराज यांनी जिवाजी विनायकास पत्र केव्हा लिहिले? १८ जानेवारी १६७५ २. मामले प्रभावळीचा सुभेदार यास आरमाराचा ऐवज व गल्ला कोणाकडे पोहोचता करायचा होता? दौलतखान व दर्यासारंग ३.------ म्हणून कोण मुलाहिजा करु पाहतो ?या उपरी तरी त्याला ऐवज व गल्ला राजश्री मोरोपंती देविला असे तो देवितील. ब्राह्मण ४. जिवाजी विनायकाचा पत्र हा पत्र उतारा यातून घेतला आहे? शिवकालीन पत्र सार संग्रह खंड 1 ५. दूत म्हणजे राजा याचे तुम्ही------- होत. नेत्र ६. छत्रपती शिवाजी मल्हार रामरावास सन्मानाने काय संबोधित असत? पुरातन सेवक ७. मल्हार रामराव यांचा पणजोबाचे नाव काय होते? चिटणीस खंडो बल्लाळ ८. मराठ्यांच्या राजनीतीचे विवेचन करणारा कोणता ग्रंथ मल्हार रामराव चिटणीस यांनी लिहिला? राजनीती ९. दूताची निसृष्टार्थ मितार्थ व ------ असे तीन प्रकार. शासनवाहक १०.दुताने एकटेच निद्रा करावी व स्त्रियांचा संग करू नये व-------ही करुं नये. मद्यपान ११. मल्हार रामराव चिटणीस यांनी लिहिलेल्या सात ग्रंथाच्या लेखनाला--------- म्हणून संबोधले जाते. सप्त प्रकरणात्मक बखरी १२. धर्मामुळे येणारे कर्मकांड आणि------- दूर व्हावयास हव्यात. अंधश्रद्धा १३. शोध स्वामी विवेकानंदाचा कोणी लिहिला? दत्तप्रसाद दाभोळकर १४. पुढील ग्रंथ दत्तप्रसाद दाभोळकर यांचे आहेत? A. विज्ञानेश्वरी B. तुम्हाला विज्ञान युगात जगायचंय C. प्रकाशवाटा D. वरील सर्वच १५.पुणे मराठी ग्रंथालयाने दत्तप्रसाद दाभोळकर यांना पुरस्कार देऊन गौरविले आहे? साहित्यसम्राट न. चिं. केळकर पुरस्कार १६. छाया हा काव्यसंग्रह कोणाचा आहे? दत्तप्रसाद दाभोळकर दत्तप्रसाद दाभोळकर यांना औद्योगिक संशोधनाचा कोणता पुरस्कार मिळाला आहे? फाय फाउंडेशन पुरस्कार १७. विज्ञान तुमचे व माझे ------अस्तित्व नाकारते. शाश्वत १८. रामराजे आत्राम यांचे उघड़ा दरवाजा हे-------आहे. आत्मचरित्र १९.पुढीलपैकी लेखक हे आदिवासी, वंचितांच्या प्रश्नावर लेखन करणारे आहेत. रामराजे आत्राम २०. मसनवटा हा कथासंग्रह कोणाचा आहे? रामराजे आत्राम २१. माझी माँ ------होती. अक्षरांची अन तिची कधी भेट झालीच नव्हती. अनाडीच २२.लेखक रामराजे आत्राम कोठे शाळा शिकले? मेहकर २३. शाळेतला पहिला दिवस होता. मास्तरानं ----------- येथून सुरुवात केली. ओनामा सिंधम २४.वैदिक परंपरेची घमेंड वेचा कोणत्या पुस्तकातून घेतलेला आहे? *आता आमच्या धडावर आमचेच डोके असेल!* २५. भारतीय वैदिक आणि अवैदिक संस्कृतीमध्ये सतत ------- दिसून येतो. *संघर्ष* २६. 'चार्वाकदर्शन' हा ग्रंथ कोणाचा आहे? *आ. ह. साळुंखे* २७. डॉ. आ. ह. साळुंखे यांनी कुणाच्या आक्षेपांना उत्तर दिले? *प्रा. श्रीनिवास दीक्षित* २८. डॉ. आ. ह. साळुंखे यांनी -------साहित्य संमेलनाचे अध्यक्षपदही भूषविले आहे. *विचारवेध* २९. अनुभवाच्या रसायनातून 'मी' आणि 'माझे' काढून टाका. जे उरेल ते ------ होय. मी ते अनुभवले आहे. *निर्वाण* ३०. या भारत देशाची घटना एका महामानवाने देशाच्या सच्च्या भक्तानं म्हणजे ----------यांनी लिहिली होती. *डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर* ३१. महाराष्ट्र प्राथमिक विद्यामंदिर व महाराष्ट्र महाविद्यालयाची स्थापना कोणी केली? *डॉ. शिवाजीराव निलंगेकर* ३२. महाराष्ट्र प्राथमिक विद्यामंदिर शाळेचे मुख्याध्यापक कोण होते? *गोविंदराव फाटे* ३३. अभय बंग हे ----या वैद्यकीय संशोधन संस्थेचे संस्थापक आहेत. *सर्च* ३४. गडचिरोली जिल्हा---------- आंदोलन सामान्य जनतेला सोबत घेऊन अभय बंग यांनी यशस्वी केले. *दारूमुक्ती* ३५. आदिवासी समाजाच्या कुपोषणावर व नवजात अर्भकाच्या मृत्यूवर अभय बंग यांचा -------- नावाचा शोधनिबंध खूप गाजला. *कोवळी पानगळ* ३६. डॉ. अभय बंग यांचे संशोधनपर लेख कोणत्या जगप्रसिद्ध वैद्यकीय मासिकातून प्रसिद्ध झाले? *द लॅनसेट* ३७. डॉ अभय बंग यांना कोणते पुरस्कार मिळाले? * पद्मश्री व महाराष्ट्र भूषण पुरस्कार* ३८. माझा साक्षात्कारी हृदयरोग हे -------आहे. *स्वकथन* ३९. काळाची------- समजली म्हणजे आपली पाऊल बेताल होत नाहीत. *लय* ४०. अभय बंग सर्वांना कोणती शुभेच्छा देऊ इच्छितात? *प्रत्येकाला एकदा तरी मृत्यूचं दर्शन अवश्य व्हावे.* ४१. 'मराठी मातीचे वैभव' या ग्रंथाचे लेखक कोण आहेत? *उत्तम सूर्यवंशी* ४२. मराठवाड्याचे गांधी: गंगाप्रसाद अग्रवाल हे व्यक्तीचित्रण कोणत्या पुस्तकातून घेतलेली आहे? *थोरवी* ४३. मराठवाड्याचे गांधी म्हणून कोणास ओळखले जाते ? *गंगाप्रसाद अग्रवाल* ४४. गंगाप्रसाद अग्रवाल यांना सर्वजण प्रेमाने-------- म्हणून संबोधित असत.*भाईजी* ४५. निजामाच्या हस्तकांनी म्हणजे प्रामुख्याने रजाकार व------------------ मुसलमीन संघटना यांनी नुसता उच्छाद मांडला होता. *मजलिस-ए-इत्तेहादुल* ४६. दि १८ जुलै १९४८ ला गंगाप्रसाद अग्रवाल यांच्या नेतृत्वाखाली चार कॅम्पसच्या सैनिकांनी -------येथे गोवळकोंडा रेजिमेंट विरुद्ध सर्व ताकदीनिशी लढा दिला. *आजेगाव* ४७. वसमत नगरपालिकेचे पहिले लोकनियुक्त------- म्हणूनही अग्रवाल यांचा सन्मान झाला. *अध्यक्ष* ४८. ----------–राष्ट्र सेवादलाच्या कलापथकात आला आपल्या पहाडी आवाजाने साथ दिली. *लोकशाहीर प्रभाकरराव वाईकरांनी* ४९. कोणत्या विद्यापीठाने आपली पहिली मानद डी. लिट. गंगाप्रसाद अग्रवाल यांना दिली? *स्वामी रामानंद तीर्थ मराठवाडा विद्यापीठ* ५०. गंगाप्रसाद अग्रवाल यांना भुदान पदयात्रेत लोकांनी किती एकर जमीन दान दिली? *सतरा* ५१. -------- यांच्या नवनिर्माण आंदोलन ना निमित्त गंगाप्रसाद अग्रवाल यांनी देशभर दौरा केला.*जयप्रकाश नारायण* ५२. मोहन धारिया, डॉ. बापुसाहेब काळदाते,---------- यांनी त्यांच्या प्रबोधन यात्रेत भाईजींना जीवाभावाची साथ केली.*अनंत भालेराव* ५३. मराठवाड्याच्या विकासाच्या संदर्भात गोविंदभाई श्राफ आणि------------ यांचे नाव अग्रक्रमाने घेतले जाते.*शंकरराव चव्हाण* ५४. भाईजींचे ----------हे पुस्तक तरुण वर्गात चांगलेच गाजले. *संपूर्ण क्रांति: एक रूपरेषा* ५५. गंगाप्रसादजी २००२ मध्ये ------येथील महात्मा गांधीजींचा सेवाग्राम आश्रमाचे अध्यक्ष झाले.*वर्धा* ५६. मराठवाड्याचे गांधी अशा शब्दात गंगाप्रसाद अग्रवाल यांचा गौरव कोणी केला? *प्रा. मधु दंडवते* ५७. महात्मा गांधींच्या ------- या ग्रंथाला 2009 साली शंभर वर्ष झाली.*हिंद स्वराज* ५८. भाईजींनी वसमत, हिंगोली, कळमनुरी या तीन तालुक्यातील शाळा कॉलेजच्या मुलांना घेऊन ---- दिवसाची भूदान पदयात्रा काढली. *२८* ५९. ------ हे गंगाप्रसाद अग्रवाल यांचे स्वप्न होते. *सर्वोदय* ६०. "गांधीजींनी केवळ स्वतःची उंची वाढविली नाही तर सामान्यांची ही उंची वाढविली म्हणून ते ----- झाले". *महात्मा* ६१. राष्ट्र सेवा दलाच्या माध्यमातून भाईजी यांनी --------- कामे हाती घेतली. *ग्राम विकासाची* ६२. ------स्वप्नातील भारत मूर्त स्वरूपात आणण्यासाठी गंगाप्रसाद अग्रवाल शेवटपर्यंत संघर्षशील होते. *गांधीजींच्या* ६३.'गाई आल्या घरा' हा ललित लेख कोणी लिहिला? १) उत्तम सूर्यवंशी २) इंद्रजीत भालेराव ३) अभंग बंग ४) मल्हार रामराव चिटणीस ६४. इंद्रजित नारायणराव भालेराव यांनी किती कवितासंग्रहचे लेखन केले १) १४. २)१५ ३)१०. ४)१२ ६५. देवाधर्माचे ओव्या कोण म्हणत असत? १) आई. २) आजी ३) बहिण ४) मावशी ६६. अंगणी कशाचा पूर आला ? १) पावसाचा २) पाण्याचा ३) दुधाचा ४) गोतरचा ६७. थूना नदीच्या कोणत्या डोहावर येऊन गुरे पाणी पाजुन आणवी लागत ? १) धर्मवाडी डोह २) गिराम डोह ३)शेत तळ ४)रानमळा डोह ६८. मोठ्या पेरणीसाठी सकाळी लवकर उठून लेखकाला काय जमा करावे लागत होते? १) गोमतर २) दूध २) पाणी ४) यापैकी नाही ६९. लेखकाच्या शाळा कशामुळे बंद होत्या ? १)19 कोविंड २) दुष्काळामुळे ३) पावसामुळे ४) यापैकी सर्वच ७०. कासराभर अंतरावर काय दिसायचं ? १) झळा २) पाणी ३) नदी ४) तलाव ७१. संध्याकाळी गावातील सर्व गुरे पाणी पिण्यासाठी कुठे जमा होत असत ? १) हापसिवर २) बारवावर ३) आडावर ४) हौदावर ७२. गर्दीमुळे एकेक पोहरा शेंदायला किती वेळ लागायचा ? १) एक घंटा. २) पाच मिनिट ३) सतरा मिनिट. ४) दोन तास ७३. लेखक पाणी पाजुन आल्यावर रानात गुरं कुठे बांधायचे ? १) कोठ्यात २) रानातल्या उघड्या दावणीला ३) अंगणात ४) घराजवळ ७४. घरी भाकरी भाजलेली नसेल तर लेखक आपल्या सोबत काय नेत असत ? १) कुरवड्या खारवड्या २) चिवडा ३) शिळी भाकर ४) यापैकी सर्वच ७५. लेखकाच्या अंगाची जेव्हा आग होत असेल तेव्हा त्यांचे वडील लेखकाच्या पायाला काय लावत होते ? १) औषध २) ओली राख ३) माती ४) बर्फ ७६ दुष्काळाच्या वर्षी उंटा वरून शेळ्या राखणारे कोण आले होते ? १) राजस्थानी धनगर २) बेपारी ३) बिहारी ४) यापैकी सर्वच ७७ डापण्या गायी घेऊन दूर देशाचे आले होते ? १) ब्राह्मण २) लमाण ३) पोर्तुगीज ३) बेपारी ७८ दुष्काळात कोणता महिना आला होता ? १) चौदावा २) तेरावा ३) बारावा ४) यापैकी सर्वच ७९. गुराखी कामावर साला वर राहताना पडी करण्याची कबुली का करत होते ? १) दिवाळीसाठी २) दसऱ्यासाठी ३) जत्रेसाठी ४) गावाला जाण्यासाठी ८०.औंढा नागनाथ मंदिर कोणत्या राजाने बांधले ? १) महाराणा प्रताप २) शिवाजी राजे ३) विराट राजा ४) हरिश्चंद्र ८१. प्रत्येक गाईच्या पाठीमागे कोण उभा असतो ? १) कृष्ण २) महादेव ३) चक्रधर स्वामी ४) मारुती ८२. दुपारच्या उन्हात डोळे दिपू लागले की लेखकाला वाटायचं की आपल्याला दर्शन कोण देत आहे ? १) श्रीकृष्ण २) भीम ३) मारुती ४) अर्जुन ८३. चक्रधराची एक लीळा कोणत्या गावाची होती ? १) परभणी २) बाराशिव ३) सुकी ४) नांदेड ८४. गोदावरीच्या पात्रात एका खडकावर ध्यानस्थ बसले होते ? १) श्रीकृष्ण २) चक्रधर ३) मारुती ४) यापैकी नाही ८५. बैलाची उरलेली चिपाट संध्याकाळी गायीला टाकायला कोण सांगत ? १) आण्णा २) दादा ३) आई ४) बहिण ८६. गाईला हिरवा चारा टाकण्यासाठी कोनामध्ये भांडण होत असे ? १) आण्णा दादा २) आई वडील ३) डोघेही ४) यापैकी नाही ८७. तान्हा वासराजवलून कोणाचा पाय निघत नसे ? १) गाईचा २) बैलाचा ३) वासराचा ४) मैसीचा २६) सर्व गुराखी आपल्या भाकरी कशात बांधुन आणत ? १) डब्ब्यात २) धुडक्यात ३) कागदात ४) यापैकी नाही २७) कुणाच्या सूनेन लेखकाला वाटेत आडवून भाकरी मागितल्या ? १) वारकाच्या २) माळ्याच्या ३) छायाबईच्या ४) गिताबाईच्या २८) लेखकाला पिण्यासाठी शेळीच दूध कोणी काढून दिलं ? १) भिम्यान २) आण्णानं ३) दादानं ४) मित्रानं २९) धूडक्यात काहाचा चेंडू केला ? १) कापसाचा २) भाकरीचा ३) भाजीचा ४) यापैकी नाही

अक्षरविद्या वस्तुनिष्ठ प्रश्न - सरावासाठी

बी. ए / बी. कॉम. बी.एस्सी.द्वितीय भाषा मराठी (SL)

अक्षरविद्या – पे.क्र.- III, सत्र -III

प्र. १) गाडगे बाबांनी खेड्यापाड्यातील अज्ञानी .......... जनतेला कीर्तनातून प्रबोधन केले.  

1. देवभोळया         ब) दैववादी           क) आळशी          ड) अंधश्रद्ध  

   २) ज्ञानाबरोबरच .......... विषयी गाडगे बाबांनी प्रबोधन केले. 

      अ) स्वच्छता          ब) अज्ञाना           क) मनोरंजना        ड) लोककला 

   ३) ............ देव आहे जगात जनार्दन आहे.   

      अ) आकाशात         ब) देवळात           क) पुर्थईवर          ड) हृदयात  

   ४) बाबासायेबानं काही लहानसहान कमाई नाही केली, हिंदुस्थानची .......... केली. 

      अ) बांधणी           ब) फाळणी            क) घटना           ड) पत 

   ५) डॉ.ए.पी.जे. अब्दुल कलाम भारताचे ....... वे राष्ट्रपती होते.  

      अ) ११ वे            ब) १२ वे             क) १३वे             ड) १४ वे 

   ६) डिफेन्स मेटॅलर्जिकल रिसर्च लॅबोरेटरी (DMRL) ........... येथे आहे.  

      अ) हैदराबाद          ब) तामिळनाडू         क) चेन्नई           ड) कोईम्बतूर 

    ७) क्षेपणास्त्र विकास कार्यातील......... या क्षेपणास्त्राच्या यशस्वी चाचणीमुळे त्यांचे जगभरातून                

       कौतुक झाले.  

      अ) अग्नी            ब) GSLV            क) आर्यभट्ट         ड) चंद्रयान - २ 

    ८) .......... या दिवशी डॉ.ए.पी.जे. अब्दुल कलाम यांनी डीआरडीएल ची सूत्रे हातात घेतली  

      अ) १ जून १९८२      ब) १ जाने १९८२        क) १ जुलै १९८२      ड) १ मार्च १९८२

    ९) डॉ.ए.पी.जे. अब्दुल कलाम यांना …… विद्यापीठांकडून डॉक्टरेट पदवी देवून सन्मानित 

       करण्यात आले. 

      अ) ४०              ब) ४४                क) ३०               ड) ४५ 

    १०) भारत सरकारतर्फे डॉ.ए.पी.जे. अब्दुल कलाम यांना ....... पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात 

        आले. 

      अ) पद्मश्री           ब) पद्मभूषण         क) पद्मविभूषण       ड) फक्त अ व ब 

    ११) मी कोणी संत ..........नव्हतो आणि नेता तर नव्हतोच.   

       अ) महंत           ब) साधू              क) महात्मा          ड) सज्जन   

   १२) गनिमत ,……….. ने चाक पोटाच्या डाव्या बाजूवरुन गेले होते. 

      अ) नशीबा           ब) दुर्दैवाने            क) सुदैवाने          ड) कडे

   १३) .......... नावाच्या गणिकेची कन्या कान्होपात्रा होय.   

      अ) दमा             ब) शामा              क) रमा            ड) पोर्णिमा

   १४) हरिणीचे पाडस ........ धरियेले

       मजलागी जाहले तैसे देवा ||२|| 

      अ) व्याघ्रे            ब) सिंव्हे              क) लांडगे           ड) कुत्रे 

   १५) संत जनाबाई ......... संप्रदायातील संत कवयित्री  

      अ) महानुभाव         ब) नाथ               क) दत्त            ड) वारकरी 

   १६) सर्व विश्वामध्ये एक तत्व आहे ते म्हणजे निर्गुणाचाच ............ आकार  

     अ) निर्विकार           ब) सगुण              क) सगुण निर्गुण    ड) अनादी 

   १७) धुळपेर हा कवितासंग्रह ......... यांचा आहे.  

     अ) आ.य. पवार        ब) नागराज मंजुळे       क) रविचंद्र हडसनकर ड) शेषराम धांडे

   १८) बैलाला .......... महिलाला मास्क पीक येईल वस्कं 

     अ) मुस्कं              ब) मुंडावळ            क) घुंगरमाळा        ड) रिस्क  

   १९) राजा ढाले यांना डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर ........ पुरस्काराने गौरविण्यात आले.   

      अ) साहित्यरत्न        ब) सम्यक विचारधारा    क) दलितमुक्ती       ड) जीवनगौरव  

   २०) ......... नित्य वनामधे राहणारे म्हणून वनाचाच एक भाग बनून गेले.   

      अ) वनवासी           ब) आदिवासी           क) भिक्खु           ड) बुद्ध 

   २१) माणसं स्वत:च्या स्वार्थासाठी परस्परातील.......... धोक्यात आणिम आहेत   

       अ) प्रेम              ब) बंधुत्व             क) जिव्हाळा          ड) आपलेपणा 

   २२) घरी मुले बिचारी ! केवढे कष्टे केवढे........... 

        अ) दु:खी            ब) उदास             क) सहनशील          ड) निराशा 

   २३) विद्रोही या काव्यसंग्रहाचे कवी ....... हे होत. 

       अ) नारायण सुर्वे       ब) नामदेव ढसाळ      क) शेषराव धांडे        ड) यापैकी नाही  

   २४) कितीकही बदलू दे......... मान,

       जात वैभवावर टिकून आहे व्यवस्था. 

       अ) जीवन             ब) जग              क) राहणी            ड) हवा  

    २५) ........... नसते ठेवणीतल्या शब्दकोशातील ग्रंथासारखी.  

       अ) जगणं             ब) दंगल             क) वागणं            ड) कन्हण 

    २६) ........... शासकीय व्यवस्थेविरुद्ध विदुर महाजनांनी दिलेला भ्रष्टाचाराविरुद्ध लढा.

       अ) भ्रष्ट              ब) बदनाम            क) निष्क्रीय          ड) बेजबाबदार  

     २७) प्रवाहाच्या विरुद्ध .......... नाका तोंडात पाणी जायची तयारी ठेवा. 

       अ) चालताना          ब) संघर्ष करतांना       क) बोलतांना          ड) पोहातांना 

 

     २८) नागराज मंजुळे लेखक, कवी बरोबरच ........... म्हणूनही प्रसिद्ध होत. 

        अ) कलावंत           ब) गायक           क)  दिग्दर्शक        ड) गुरुजी 

     २९) उन्हाच्या कटाविरुद्ध या कविता संग्रहास .......... २०११ च पुरस्कार मिळाला.  

       अ) कुसुमाग्रज          ब) गोविंदाग्रज        क) कवी अनिल      ड) भैरु रतन दयानी 

     ३०) त्याचा काय नेम नाय हे स्वरचित .......... होय. 

        अ) लोकगीत          ब) ग्रामीणगीत        क) नाट्यगीत       ड) भावगीत         

     ३१) आसवांचा झूला हे ........... गीत प्रसिद्ध आहे.  

        अ) विरह             ब) प्रेम              क) भक्ती          ड) स्त्री  

     ३२) काय बोलू काय नाही, असं ताईला झालेलं

         जरी बोलते माझ्याशी, मन ...... गेलेलं 

        अ) बाहेरी            ब) शिवारी             क) माहेरी          ड) सासरी 

     ३३) दारिद्रय आणि अज्ञानाच्या काळोखात गडण झालेल्या ............ त अक्षरांची पहाट होते

        अ) समाजा           ब) घरा               क) झोपडी         ड) वस्तीत  

     ३४) बुडतीकडे ....... झुकली की घराच्या ओढीने चालत होती.   

        अ) चांदणी            ब) सांज             क) तारका          ड) नाव 

     ३५) कोणत्याही चांगल्या बापाला पोरगं ............ , मोठं व्हाव असाच वाटतं 

        अ) शिकावं            ब) कष्टानं           क) गुणानं          ड) यापैकी नाही  

     ३६) .......... मानवी जीवनाचा अविभाज्य घटक आहे. 

        अ) संवाद             ब) संघर्ष            क) परिश्रम          ड) यापैकी नाही 

     ३७) भाषेला स्वत: ची अशी एक रचना असते. यालाच आपण ..... प्रणाली असे म्हणतो.  

       अ) संकेत              ब) भाषा            क) भाव            ड) वाचिक 

     ३८) .......... चिन्हांमुळे वाक्यांचा अर्थ नेमकेपणानं कळतो

       अ) विराम              ब) संकेत           क) हावभाव         ड) सर्व पर्याय योग्य  

     ३९) आधुनिक युगात भाषेचे लिखाण हे उपयुक्त व आवश्यक ...... बनले आहे.   

        अ) घटक              ब) अंग            क) कौशल्य         ड) संकेत 

     ४०) मनुष्याची ......... सृष्टी पूर्णत: कोरी निर्लेप अशी असते.  

        अ) आशय             ब) अभिव्यक्त       क) अनुभव         ड) भाव  

अक्षरविद्या – पे.क्र.- III, सत्र - III

उत्तरपत्रिका २

 

प्र. क्र.	उत्तर	प्र. क्र.	उत्तर
१	अ	२१	ब
२	अ	२२	ब
३	क	२३	अ
४	क	२४	अ
५	ड	२५	ब
६	अ	२६	अ
७	अ	२७	ड
८	अ	२८	क
९	अ	२९	ड
१०	ड	३०	अ
११	क	३१	ब
१२	अ	३२	क
१३	ब	३३	क
१४	अ	३४	ब
१५	ड	३५	अ
१६	ब	३६	अ
१७	अ	३७	अ
१८	अ	३८	अ
१९	ड	३९	ब
२०	क	४०	ड

प्र. १) लोकजागृतीसाठी गाडगे बाबांनी ............ या मार्गाचा अवलंब केला. 

1. लोकनाट्य        ब) कीर्तन          क) प्रवचन         ड) कलापथक 

   २) ............ शिका, अन गरिबाले विद्यासाठी मदत करा. 

      अ)  शाळा           ब) गणित          क) विद्या         ड) विज्ञान 

   ३) डॉ. ए.पी.जे. अब्दुल कलाम यांना भारताचे ......... मॅन म्हणून ओळखले जाते.

      अ) आयर्न मॅन       ब) मिसाईल मॅन     क) फक्त ‘अ’      ड) यापैकी नाही 

   ४) राष्ट्रीय विज्ञान संस्था .......... येथे आहे.

      अ) हैदराबाद         ब) बंगलोर          क) पुणे           ड) मद्रास  

   ५) सर्जननामा हे............. यांचे आत्मचरित्र आहे. 

      अ) डॉ.जे.जी.वाडेकर   ब) डॉ. प्रकाश खरात  क) राजा ढाले      ड) आ.य. पवार 

   ६) नळाच्या पाण्याखाली लाइफबॉय साबण लावून डेटॉल लोशनने केस आणि..........स्वच्छ धुवून 

      काढली. 

      अ) चेहरा           ब) पाठ             क) कवटी         ड) मान

    ७) खर्‍या अर्थाने............. वैद्यकीय क्षेत्रातला विकास झाला आहे का ? 

      अ) दंत             ब) अस्थि           क) भारतीय       ड) परकीय

    ८) कान्होपात्रांच्या नावावर एकूण .......... अभंग उपलब्ध आहेत.

      अ) ३६             ब) ५६              क) २६           ड) ५२

    ९) कान्होपात्रा अभंगातून ......... आणि उज्ज्वल व्यक्तिमत्वाचे दर्शन घडते.

      अ) व्रतस्थ          ब) प्रसन्न           क) भारदस्त       ड) चरित्र 

    १०) जनाई च्या नावावर एकूण ........ एकूण अभंग उपलब्ध आहेत. 

      अ) ३५०            ब)३५१              क) ३५५          ड) ३६५

 

    ११) संत जनाईने ........... आख्यान रचले आहे.

       अ) हरीचंद्राख्यान      ब) श्रीकृष्णाख्यान     क) रुक्मिणीख्यान   ड) यापैकी नाही 

   १२) आ.य.पवार यांच्या कवितांवर प्रसिद्ध असणारा ........ हा समीक्षा ग्रंथ 

      अ) रानमाती           ब) रानगंध          क) तापसी         ड) येरु

   १३) ब्रम्हाहाती ....... गती नुरेल जगी आजारपण.

      अ) अधो              ब) प्र               क) हृदय         ड) विशेष

   १४) राजा ढाले यांनी ............. नावाची सामाजिक संघटना काढली.

      अ) दलित मुक्ती        ब) प्रबुद्ध           क) दलित पॅथर   ड) दलित आघाडी 

   १५) ………. मध्ये ही थेरवादी विचारधारेच्या बुद्ध धम्माच्या पाऊलखुणा जागोजागी सापडतात 

      अ)मधुबन              ब)थेरबन            क) सागबन      ड) सालईबन 

   १६) माझ्या प्रयोगशील देशात हे लेखन ....... स्वरूपाचे आहे. 

     अ) वैचारिक              ब) कथात्म         क) काव्यात्म     ड) नाट्यत्म 

   १७) .......... एकांकिका चे संपादन विलास वैद्य यांनी केले. 

     अ) बारा                 ब) बावीस          क) दोन         ड) अनेक

   १८) आर बाब्या......... नको, तिकडं चुलीवर भगोनं ठेव. 

     अ) फिरू                 ब) झोपू            क) भांडू         ड) मारू 

   १९) सरावन महिना आला की ही कविता........... या काव्यसंग्रहातून घेतली आहे. 

      अ) गीत नवे तेज नवे     ब) अरे मानसा मानसा क) देणगी      ड) हळद उन्हे

   २०) ........ नंतरच्या कालखंडातील उदयोन्मुख कवी म्हणून शेषराव धांडे ओळखले जातात.

      अ) १९८२               ब) १९८५            क) १९८७       ड) १९९०

   २१) भारतीय संविधानाने........वादी मूल्यांना सर्वोच्च प्राधान्य दिले.

       अ) समता             ब) मानवता          क) न्याय       ड) उदारमत

   २२) चष्माचे काच बदलून घेतल्याने बदलत नाही .........

        अ) रंग               ब) रूप             क) आकार      ड) दृष्टीकोन

   २३) शोधयात्रा हे विदुर महाजनांचे .......... होय.

       अ) प्रवासवर्णन          ब) कथासंग्रह        क) आत्मकथन   ड) वैचारिक

   २४) एक ......... ही लायबिलिटी काढता आली नाही, अशी पहिलीच कंपनी पाहिली.

       अ) साधी               ब) रुपया           क) पैसा         ड) यापैकी नाही

    २५) नागराज मंजुळे यांच्या ...... या लघुपटास राष्ट्रीय पुरस्कार प्राप्त झाला आहे.

       अ) सैराट               ब) फॅन्ड्री           क) नाळ         ड) पिस्तुल्या

    २६) ............ चित्रपटाने सर्व रेकॉर्डस मोडून १०० कोटींच्या क्लब मध्ये नेले. 

       अ) सैराट               ब) नाळ            क) फॅन्ड्री       ड) पिस्तुल्या

     २७) हनुमंत चांदगुडे एक प्रसिद्ध कवी व ........... आहेत.

       अ) लेखक               ब) समीक्षक          क) गीतकार     ड) शेतकरी 

     २८) झाड व्हायचं दोघांनी हा .......... प्रकारचा काव्यसंग्रह आहे.

        अ) दीर्घकाव्य           ब) निसर्गकाव्य      क) भावकाव्य    ड) लघुकाव्य

 

     २९) बहीण भावाच्या मनातील भाव- भावनांचा .......... किनकीन घुंगुराची या कवितेतून व्यक्त      

         होतो.

       अ) गुंता                 ब) ओलावा          क) आपलेपणा     ड) जिव्हाळा 

     ३०) डोकं फुटलं भावाचं, वाहे रगताचा पुर

         ........... म्हणणारा भाऊ, असा झाला गपगार. 

1. गीत               ब) गाणं             क) गप्प गं       ड) का गं बहीण बाई

     ३१) डॉ. प्रकाश खरात ........ निर्मिती व वैचारिक लेखनामुळे परिचित.

        अ) सृजनशील          ब) सर्जंनशील         क) भाव          ड) काव्य 

     ३२) ........ वर स्वार होऊन पोटात अन्न ओतण्यासाठी धावत होतो. 

        अ) गाडी              ब) ऋतु              क) परिस्थिती     ड) यापैकी नाही 

     ३३) हरीकडे पाहून त्या सगळ्याच कुटुंबाला दरिद्रयाच्या आभाळातही .......... ची पहाट फुलते   

         आहे हा विश्वास जाणवला.

1. श्रीमंती            ब) अक्षरां             क) सूर्या         ड) सुखा

     ३४) अलंकाराचे दोन प्रकार एक शब्दलंकार तर दूसरा ............ होय. 

        अ) यमक             ब) अर्थालंकार          क) अनुप्रास      ड) यापैकी नाही 

     ३५) काव्याला परिपुष्ट करतो तो............

        अ) यमक             ब) अलंकार            क) अनुप्रास      ड) श्लेष 

     ३६) मराठी भाषेतील विरामचिन्हानांची संख्या........... एवढी आहे.

        अ) १२               ब) १३                क) १४           ड) १६

     ३७) ........... हा शंकरराव चव्हाण यांच्या जीवनावरील ग्रंथ डॉ. करुणा जमदाडे यांचा आहे.

       अ) ऊर्जा               ब)  अथांग            क) यशोधरा      ड) सर्जननामा 

     ३८) .......... अंध:कारात माणूस होरपळून एक दिवस नष्ट होतो. 

       अ) अज्ञानाच्या          ब) आळसाच्या         क) विषमतेच्या    ड) भेदभावाच्या 

     ३९) डॉ. अरुणाचलम ही एक संभाषण चतुर ....... आहेत. 

        अ) व्यक्ती            ब) माणूस             क) गृहस्थ        ड) वक्ते  

     ४०) इस्रोमध्ये प्रोफेसर साराभाई, प्रोफेसर.......... सारखे द्रष्टे नेते पुरोगामी होते.

        अ) धवन             ब) अरुणाचलम         क) पी.मार्शल       ड) अय्यर  

अक्षरविद्या – पे.क्र.- III, सत्र - III

उत्तरपत्रिका 1

 

प्र. क्र.	उत्तर	प्र. क्र.	उत्तर
१	ब	२१	ब
२	क	२२	ब
३	ब	२३	क
४	ब	२४	ब
५	अ	२५	ब
६	क	२६	अ
७	क	२७	क
८	क	२८	अ
९	अ	२९	अ
१०	अ	३०	ब
११	अ	३१	ब
१२	ब	३२	ब
१३	क	३३	ब
१४	क	३४	ब
१५	ब	३५	ब
१६	क	३६	क
१७	अ	३७	ब
१८	ब	३८	क
१९	ब	३९	क
२०	ड	४०	अ