सोमवार, १४ जुलै, २०२५

मरीआईचा गाडा

"मरीआईचा गाडा" ही कथा प्रसिद्ध दलित साहित्यिक अनाभाऊ साठे (Annabhau Sathe) यांची आहे. ही कथा ग्रामीण जीवनातील अंधश्रद्धा, धार्मिक श्रद्धा, आणि वर्गविवेक यांवर अत्यंत परिणामकारक भाष्य करते.

✍️ कथेबद्दल माहिती – "मरीआईचा गाडा" (aanaa साठे)

आणाभाऊ साठे हे क्रांतिकारी विचारांचे साहित्यिक होते. त्यांनी आपल्या लेखनातून दलित, शोषित, कष्टकरी वर्गाचे जीवन अत्यंत जिवंत आणि तडफदार शैलीत मांडले. "मरीआईचा गाडा" ही कथा त्यांच्या अशाच वास्तववादी आणि सामाजिक आशय असलेल्या कथांपैकी एक आहे.


---

📚 कथेचा आशय:

"मरीआईचा गाडा" ही कथा म्हणजे धार्मिक अंधश्रद्धा आणि सामान्य जनतेच्या भोळ्या श्रद्धेचा उपयोग करून समाजात होणाऱ्या शोषणाचे वास्तवचित्रण आहे.

कथेतील मरीआईचा गाडा म्हणजे एक धार्मिक परंपरा, जिथे गावोगाव फिरून देवीची पालखी (गाडा) नेतात, आणि गावकरी भक्तिभावाने त्याचे पूजन करतात, अन्न देतात, चढावे चढवतात.

परंतु कथेतून हेही दिसून येते की,

काही लोक देवीच्या नावाखाली स्वतःचा स्वार्थ साधतात,

गरीब आणि अशिक्षित लोक भीतीपोटी सर्वस्व अर्पण करतात,

आणि समाजातील वर्गभेद, जातिभेद, आणि अज्ञान यांचा उपयोग करून वरचढ लोक जनतेवर सत्ता ठेवतात.
🔍 प्रमुख मुद्दे:

1. धार्मिक शोषण:
देवीच्या नावाने भोळ्या भक्तांकडून पैसा, अन्न, इतर गोष्टी गोळा केल्या जातात.


2. अंधश्रद्धेवर टीका:
लोक भीतीपोटी देवीच्या गाड्याला अडवायला घाबरतात, कारण त्यांना वाटते की काही केलं नाही तर देवी रागावेल.


3. वास्तवदर्शी चित्रण:
अनाभाऊ साठेंनी ही कथा रेखाटताना ग्रामीण भाषाशैली, स्थानिक बोली, आणि जगण्याचा अस्सल अनुभव वापरला आहे.


4. दलित दृष्टिकोन:
साठेंच्या लेखनात दलित समाजाचा अनुभव, त्यांचं दुःख, त्यांची लढाई आणि जागरूकता यांचा ठसा असतो.




---

🧠 थोडक्यात आशय:

"मरीआईचा गाडा" ही कथा श्रद्धा आणि अंधश्रद्धा यातील सीमारेषा दाखवते.
भोळ्या-भाबड्या लोकांच्या धार्मिक भावना आणि त्याचा गैरफायदा घेणारी व्यवस्था यावर ही कथा उपरोधाने घणाघात करते.


कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा

शीगवाला / नारायण सुर्वे

क्या लिखतो रे पोरा ! नाही चाचा -- काही हर्फ जुळवतो म्हणता, म्हणता दाऊदचाचा खोलीत शिरतो गोंडेवली तुर्की टोपी काढून गळ्याखालचा घाम पुसून तो ...